台湾话/三字经读音
 |
T â i - g í K à u - k h o - s u | 目录 - 介绍 [检视、编辑] |
| 台 语 教 科 书 | 1. 书写：汉字、白话字、台湾语假名、台语谚文、普实台文、全汉、汉罗、全罗、输入法 2. 拼音系统：台语注音符号、台罗拼音 |
汉文、罗马文对照
编辑人之初，性本善；性相近，习相远。 Jîn chi chho͘, sèng pún siān; sèng siong kīn, si̍p siong oán.
苟不教，性乃迁；教之道，贵以专。 Kó͘ put kàu, sèng nái chhian; kàu chi tō, kuì í choan.
昔孟母，择邻处；子不学，断机杼。 Sek Bēng-bió, te̍k lîn chhú; chú put ha̍k, toān ki thú.
窦燕山，有义方；教五子，名俱扬。 Tō͘ Iàn-san, iú gī hong; kàu ngó͘ chú, bêng kū iông.
养不教，父之过；教不严，师之惰。 Ióng put kàu, hū chi kò; kàu put giâm, su chi tō.
子不学，非所宜；幼不学，老何为？ Chú put ha̍k, hui só͘ gî; iù put ha̍k, nó͘ hô uî ?
玉不琢，不成器；人不学，不知义。 Gio̍k put tok, put sêng khì; jîn put ha̍k, put ti gī.
为人子，方少时；亲师友，习礼仪。 Uî jîn chú, hong siàu sî; chhin su iú, si̍p lé gî.
香九龄，能温席；孝于亲，所当执。 Hiong kiú lêng, lêng un se̍k; hàu î chhin, só͘ tong chip.
融四岁，能让梨；弟于长，宜先知。 Iông sù soè, lêng jiōng lê; tē î tióng, gî sian ti.
首孝弟，次见闻；知某数，识某文。 Siú hàu tē, chhù kiàn bûn; ti bó͘ sò͘, sek bó͘ bûn.
一而十，十而百，百而千，千而万。 It jî si̍p, si̍p jî pek; pek jî chhian, chhian jî bān.
三才者，天地人。三光者，日月星。 Sam châi--chiá, thian tē jîn. Sam kong--chiá, ji̍t goa̍t seng.
三纲者，君臣义，父子亲，夫妇顺。 Sam kong--chiá, kun sîn gī, hū chú chhin, hu hū sūn.
曰春夏，曰秋冬；此四时，运不穷。 Oa̍t chhun hā, oa̍t chhiu tong; chhú sù sî, ūn put kiông.
曰南北，曰西东；此四方，应乎中。 Oa̍t lâm pok, oa̍t se tong; chhú sù hong, èng hô͘ tiong.
曰水火，木金土；此五行，本乎数。 Oa̍t suí hó͘ⁿ, bo̍k kim thó͘; chhú ngó͘ hêng, pún hô͘ sò͘.
曰仁义，礼智信；此五常，不容紊。 Oa̍t jîn gī, lé tì sìn; chhú ngó͘ siông, put iông būn.
稻粱菽，麦黍稷；此六谷，人所食。 Tō liông siok, be̍k sú chek; chhú lio̍k kok, jîn só͘ si̍t.
马牛羊，鸡犬豕；此六畜，人所饲。 Má giû iông, ke khián sí; chhú lio̍k thiok, jîn só͘ sū.
曰喜怒，曰哀惧，爱恶欲，七情具。 Oa̍t hí nō͘, oa̍t ai khū, ài ok io̍k, chhit-chêng kū.
匏土革，木石金，丝与竹，乃八音。 Pâu thó͘ kek, bo̍k se̍k kim, si ú tiok, nái pat im.
高曾祖，父而身，身而子，子而孙， Ko cheng chó͘, hū jî sin, sin jî chú, chú jî sun,
自子孙，至玄曾；乃九族，人之伦。 chū chú sun, chì hiân cheng; nái kiú cho̍k, jîn chi lûn.
父子恩，夫妇从，兄则友，弟则恭， Hū chú un, hu hū chiông, heng chek iú, tē chek kiong,
长幼序，友与朋，君则敬，臣则忠； tióng iù sū, iú ú pêng, kun chek kèng, sîn chek tiong;
此十义，人所同。 chhú si̍p gī, jîn só͘ tông.
凡训蒙，须讲究；详训诂，明句读。 Huân hùn bông, su káng-kiù; siông hùn kóo, bîng kù tōo.
为学者，必有初；小学终，至四书。 Uî-ha̍k--tsiá, pit iú tshoo; Siáu-ha̍k tsiong, tsì Sù-su.
论语者，二十篇；群弟子，记善言。 Lûn-gí--tsiá, jī-si̍p phian; kûn tē-tsú, kì siān giân.
孟子者，七篇止；讲道德，说仁义。 Bīng-tsú--tsiá, tshit phian tsí; káng tō-tik, suat jîn-gī.
作中庸，乃孔伋；中不偏，庸不易。 Tsok Tiong-iông, nái Khóng Khip; tiong put phian, iông put i̍k.
作大学，乃曾子；自修齐，至平治。 Tsok Tāi-ha̍k, nái Tsing-tsú; tsū siu-tsê, tsì pîng-tī.
孝经通，四书熟；如六经，始可读。 Hàu-king thong, Sù-su sio̍k; jû Lio̍k-king, sí khó tho̍k.
诗书易，礼春秋；号六经，当讲求。 Si Su I̍k, Lé Tshun-tshiu; hō Lio̍k-king, tong káng-kiû.
有连山，有归藏，有周易，三易详。 Iú Liân-san, iú Kui-tsông, iú Tsiū-i̍k, sam I̍k siông.
有典谟，有训诰，有誓命，书之奥。 Iú tián bôo, iú hùn khò, iú sè bīng, su tsi ò.
我周公，作周礼；著六官，存治体。 Ngóo Tsiu-kong, tsok Tsiú-lé; tù lio̍k kuan, tsûn tī-thé.
大小戴，注礼记；述圣言，礼乐备。 Tāi siáu Tài, tsù Lé-kì; su̍t sìng giân, lé ga̍k pī.
曰国风，曰雅颂；号四诗，当讽咏。 Ua̍t kok-hong, ua̍t ngá siōng; hō sù si, tong hóng īng.
诗既亡，春秋作；寓褒贬，别善恶。 Si kì bông, Tshun-tshiu tsok; gū po pián, piat siān ok.
三传者，有公羊，有左氏，有穀梁。 Sam-tuān--tsiá, iú Kong-iông， iú Tsó--sī, iú Kok-liông.
经既明，方读子；撮其要，记其事。 King kì bîng, hong tho̍k Tsú; tsuat kî iàu, kì kî sū.
五子者，有荀杨。文中子，及老庄。 Ngóo-tsú--tsiá, iú Sûn Iông. Bûn-tiong-tsú, ki̍p Ló Tsong.
经子通，读诸史；考世系，知终始。 King Tsú thong, tho̍k tsu Sú; khó sè-hē, ti tsiong sí.
自羲农，至黄帝；号三皇，居上世。 Tsū Hi Lông, tsì Hông-tè; hō Sam-hông, ku siōng sè.
唐有虞，号二帝；相揖逊，称盛世。 Tông Iú-gû, hō Jī-tè; siong ip sùn, tshing sìng sè.
夏有禹，商有汤，周文武，称三王。 Hā iú Ú, Siong iú Thong; Tsiu Bûn Bú, tshing Sam-Ông.
夏传子，家天下；四百载，迁夏社。 Hā thuân tsú, ka thian-hā; sù-pik tsáinn, tshian Hā siā.
汤伐夏，国号商；六百载，至纣亡。 Thong hua̍t Hā, kok-hō Siong; lio̍k-pik tsáinn, tsì Tiū bông.
周武王，始诛纣；八百载，最长久。 Tsiu-bú-ông, sí tu Tiū; pat-pik tsáinn, tsuè tiông-kiú.
周辙东，王纲坠；逞干戈，尚游说。 Tsiu tia̍t tong, ông-kong tuī; thíng kan-ko, siōng iû-suè.
始春秋，终战国；五霸强，七雄出。 Sí tshun-tshiu, tsiong tsiàn-kok; ngóo pà kiông, tshit hiông tshut.
嬴秦氏，始兼并；传二世，楚汉争。 Îng Tsîn--sī, sí kiam-pìng; thuân jī sè, Tshóo Hàn tsing.
高祖兴，汉业建；至孝平，王莽篡。 Ko-tsóo hing, Hàn gia̍p kiàn; tsì hàu pîng, Ông-bóng tshuàn.
光武兴，为东汉；四百年，终于献。 Kong-bú hing, uî Tong-hàn; sù-pik liân, tsiong û hiàn.
魏蜀吴，争汉鼎；号三国，迄两晋。 Guī Sio̍k Ngôo, tsing Hàn tíng; hō Sam-kok, git lióng Tsìn.
宋齐继，梁陈承；为南朝，都金陵。 Sòng Tsê kè, Liông Tîn sîng; uî Lâm-tiâu, too Kim-lîng.
北元魏，分东西；宇文周，与高齐。 Pok guân Guī, hun tong se; Ú-bûn Tsiu, Ú Ko Tsê.
迨至隋，一土宇；不再传，失统绪。 Tāi tsì Suî, it thóo ú; put-tsài thuân, si̍t thóng sū.
唐高祖，起义师；除隋乱，创国基。 Tông ko-tsóo, khí gī-su; tû Suî luān, tshòng kok ki.
二十传，三百载；梁灭之，国乃改。 Jī-si̍p thuân, sam-pik tsáinn; Liông bia̍t tsi, kok nái kái.
梁唐晋，及汉周；称五代，皆有由。 Liông Tông Tsìn, ki̍p Hàn Tsiu; tshing Ngóo-tāi, kai iú iû.
炎宋兴，受周禅；十八传，南北混。 Iām Sòng hing, siū Tsiu siān; si̍p-pat thuân, lâm pok hūn.
十七史，全在兹；载治乱，知兴衰。 Si̍p-tshit sú, tsuân tsāi tsu; tsài tī luān, ti hing sue.
读史者，考实录；通古今，若亲目。 Tho̍k sú--tsiá, khó si̍t lio̍k, tong kóo kim, jio̍k tshin bo̍k.
口而诵，心而惟；朝于斯，夕于斯。 Khió jî siōng, sim jî î; tiau û su, si̍k û su.
昔仲尼，师项橐；古圣贤，尚勤学。 Sik Tiōng-nî, su Hāng-thok; kóo sìng-hiân, siōng khîn ha̍k.
赵中令，读鲁论；彼既仕，学且勤。 Tiō tiong-līng, tho̍k Lóo Lûn; pí kì sū, ha̍k tshiánn khîn.
披蒲编，削竹简；彼无书，且知勉。 Phi pôo phian, siok tiok kán; pí bû su, tshiánn ti bián.
头悬梁，锥刺股；彼不教，自勤苦。 Thiô hiân liông, tsui tshì kóo; pí put kàu, tsū khîn khóo.
如囊萤，如映雪；家虽贫，学不辍。 Jû lông îng, jû iòng suat; ka sui pîn, ha̍k put tuat.
如负薪，如挂角；身虽劳，犹苦卓。 Jû hū sin, jû kuà kak; sin sui lô, iû khóo tok.
苏老泉，二十七，始发愤，读书籍。 Soo Ló-tsuân, jī-si̍p-tshit, sí huat-hún, tho̍k su-tsi̍k.
彼既老，犹悔迟；尔小生，宜早思。 Pí kì ló, iû hué tî; ní siáu sing, gî tsó su.
若梁灏，八十二，对大廷，魁多士。 Jio̍k Liông Hō, pat-si̍p-jī, tuì tāi-tîng, khue to sū.
彼既成，众称异；尔小生，宜立志。 Pì kì sîng, tsiòng tshing ī; ní siáu sing, gî li̍p tsì.
莹八岁，能咏诗；泌七岁，能赋棋。 Îng pat suè, lîng īng si; Pì tshit suè, lîng hù kî.
彼颖悟，人称奇；尔幼学，当效之。 Pí íng ngōo, jîn tshing kî; ní iù ha̍k, tong hāu tsi.
蔡文姬，能辨琴；谢道韫，能咏吟。 Tshài Bûn-ki, lîng piān khîm; Siā Tō-ùn, lîng īng gîm.
彼女子，且聪敏；尔男子，当自警。 Pí lú-tsú, tshiánn tshong-bín; ní lâm-tsú, tong tsū kíng.
唐刘晏，方七岁，举神童，作正字。 Tông Liû-àn, hong tshit suè, kí sîn-tông, tsok tsìng jū.
彼虽幼，身已仕；尔幼学，勉而致； Pí sui iù, sin í sū; ní iù ha̍k, bián jî tì;
有为者，亦若是。 iú-uî--tsiá, i̍k jio̍k sī.
犬守夜，鸡司晨；苟不学，曷为人？ Khián siú iā, ke su sîn; kóo put ha̍k, hat uî jîn?
蚕吐丝，蜂酿蜜；人不学，不如物。 Tshâm thòo si, hong jiòng bi̍t; jîn put ha̍k, put jû bu̍t.
幼而学，壮而行；上致君，下泽民。 Iù jî ha̍k, tsòng jî hîng; siōng tì kun, hā ti̍k bîn.
扬名声，显父母；光于前，裕于后。 Iông bîng sing, hián hū bió; kong û tsiân, jū û hiō.
人遗子，金满籯；我教子，惟一经。 Jîn uî tsú, kim buán îng; ngóo kàu tsú, î it king.
勤有功，戏无益；戒之哉，宜勉力。 Khîn iú kong, hì bû ik; kài tsi tsài, gî bián-li̍k.
